Sportcampus Zuiderpark
Den Haag
Architecten: FaulknerBrowns Architects // Projectomvang: 32.230 m² BVO // Oplevering: 2017 // Awards: Tekla Global BIM Award 2016 - Sport and Leisure Projects, International Architecture Award 2019 (IOC, IPC, IAKS) - Gold, Civic Trust Award 2019, German Design Award 2018 - Architecture, Construsoft BIM Award 2016
De sportcampus Zuiderpark verrijst op de plek van het voormalige voetbalstadion van ADO Den Haag. Het gebouw omvat een topsporthal, een dubbele sporthal, een gymzaal en collegezalen voor de Haagse Hogeschool en het ROC Mondriaan. De sportcampus heeft een zeer brede benadering als een locatie voor topsport, tot massasport, tot onderwijs en wetenschap, en bedient daarmee de hele samenleving.
FaulknerBrowns Architects kreeg van de gemeente Den Haag de opdracht om een iconisch en duurzaam complex van 200 x 150 m² te ontwerpen. ABT ondersteunde de Britse architecten vanaf de ontwerpfase met onder meer BIM-modellen die een kostenefficiënte uitvoering waarborgden en was verantwoordelijk voor de architectonische ontwerpcoördinatie en -uitwerking tot en met de uitvoeringsondersteuning. ABT verzorgde ook het ontwerp van de hoofddraagconstructie en het geotechnisch ontwerp.
Het gebouw bestaat uit drie verschillende delen die onder één enkel stalen dak van ruim 20.000 m² met elkaar verbonden zijn. Het dak loopt vanaf de hoofdingang op tot een maximale hoogte van 25 m en integreert het gebouw harmonieus in de omgeving van het park. Voor dit dak ontwikkelde ABT een constructie met spanten voor de grote overspanningen, gecombineerd met IPE- en HE-balken. ABT integreerde hierin de technische installaties, sportfaciliteiten en flexibele scheidingswanden die aan het dak hangen.
De hoeveelheid staal in het dak is zo laag mogelijk gehouden. Daartoe optimaliseerde ABT de vorm van de spanten. Het dak heeft een mos-sedum oppervlak en ongeveer 5.000 m² aan zonnecellen en zonnecollectoren. Samen met een warmte-koudeopslagsysteem en talrijke warmte-, water- en energiebesparende maatregelen maken het sportcomplex CO2-neutraal. Dit is niet vanzelfsprekend voor een gebouw van deze omvang, maar zeker toekomstgericht.
De gevel van het gebouw bestaat uit zwarte prefab betonelementen met verticaal reliëf. De metalen band laat de gevel letterlijk glinsteren: 11.000 ruitvormige metalen shingles van rood geëtst roestvrij staal. Om de gebogen gevel met toenemende hoogte en variabele buitenafmetingen mogelijk te maken, maakte ABT gebruik van een parametrisch model.
Bij het ontwerp van de draagconstructie werkte ABT in een vroeg stadium zeer nauw samen met de architect, waardoor deze maximale vrijheid kreeg bij het ontwerp van de beeldbepalende band. In combinatie met uitkragingen en hellingshoeken ontstaat een dynamische uitstraling. Ter hoogte van het bruggebouw op het terras bij de hoofdingang vouwt het lint zich als het ware op het dak. Hoofdarchitect Russ Davenport was zo enthousiast over de ontwerpvrijheid die met ABT was verkregen, dat hij een epische vergelijking waagde:
"Als je naar het gebouw kijkt, lijkt de verhoogde gevel zich van de kijker af te bewegen, waardoor het gebouw kleiner lijkt dan het in werkelijkheid is. Het is als de Tardis." De "Tardis" uit de bekende sciencefictionserie "Doctor Who" is van buiten een kleine telefooncel, maar van binnen is het een enorm tijdreizend ruimteschip. Een mooie metafoor voor het feit dat de sportcampus Zuiderpark zich op een nietonaangename manier in de parkomgeving voegt.
Diensten: Constructie, façade engineering, computational design, geotechniek
Foto´s: Hans Roggen, Valerie Kuypers